ISSN: 1301 - 3971
Günün Mesajları
♪
Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını saygı ve minnetle anarken, ülkemiz Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yılını en coşkun ifadelerle kutluyoruz.
Mavi Nota - 28.10.2023
♪
Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümlerinin Eğitim Programları Sorunları
Gülşah Sargın Kaptaş - 28.10.2023
♪
GEÇMİŞ OLSUN TÜRKİYE!
Mavi Nota - 07.02.2023
♪
30 yıl sonra karşılaşmak çok güzel Kurtuluş, teveccüh etmişsin çok teşekkür ederim. Nerelerdesin? Bilgi verirsen sevinirim, selamlar, sevgiler.
M.Semih Baylan - 08.01.2023
♪
Değerli Müfit hocama en içten sevgi saygılarımı iletin lütfen .Üniversite yıllarımda özel radyo yayıncılığı yaptım.1994 yılında derginin bu daldaki ödülüne layık görülmüştüm evde yıllar sonra plaketi buldum hadi bir internetten arayayım dediğimde ikinci büyük şoku yaşadım 1994 de verdiği ödülü değerli hocam arşivinde fotoğraf larımız ile yayınlamaya devam ediyor.ne büyük bir emek emeği geçen herkese en derin saygılarımı sunarım.Ne olur hocamın ellerinden benim için öpün.
Kurtuluş Çelebi - 07.01.2023
♪
18. yılımız kutlu olsun
Mavi Nota - 23.11.2022
♪
Biliyorum Cüneyt bey, yazımda da böyle bir şey demedim zaten.
editör - 20.11.2022
♪
sayın müfit bey bilgilerinizi kontrol edi 6440 sayılı cso kurulrş kanununda 4 b diye bir tanım yoktur
CÜNEYT BALKIZ - 14.11.2022
♪
Sayın Cüneyt Balkız, yazımda öncelikle bütün 4B’li sanatçıların kadroya alınmaları hususunu önemle belirtirken, bundan sonra orkestraları 6940 sayılı CSO kanunu kapsamında, DOB ve DT’de kendi kuruluş yasasına, diğer toplulukların da kendi yönetmeliklerine göre alımların gerçekleştirilmesi konusuna da önemle dikkat çektim!
editör - 13.11.2022
♪
4bliler kadro bekliyor başlıklı yazınızda sanki 4 bliler devre dışı bırakılmış gibi izlenim doğuyor obür kamu kurulrşlarında olduğu gibi kayıtsız şartsız kadroya geçecekler yıllardır sanat kurumlarımızı sırtlayan bu sanatçılarımıza sınav istemek yapılacak en büyük kötülüktür bilginize
CÜNEYT BALKIZ - 12.11.2022
Tüm Mesajlar
Anket
Destekleyenlerimiz
Yazılar
Müzik Üzerine...Sayı: - 27.12.2006
O günlerde cazla ilgilenmeye yeni başlamıştık. Neye bulaştığımızın tam olarak farkında değildik. Bulabildiğimiz her şeyi dinliyor, bir arkadaşımızın ABD'den getirttiği, özenle ikişer tane fotokopileyip, ciltlettiğimizi kütüphaneye saklayıp spiralliyi çantalarımızdan ve burnumuzun dibinden ayırmadığımız başucu kitabımız "The Real Book" daki parçaları çalışıyorduk. Hatta kimilerini çaldığımızı dahi sanıyorduk. Müzik okuyan bir tek bendim. Ötekiler tıp okuyordu. Ancak Anadolu Lisesi'nden gelmiş olmaları, müzik, özellikle farklı müzik türleri, hakkındaki birikimleri için önemli bir etkendi.
Devam etti: "Polonya'da tanıştık. Çok güzel bi meydan var. Adım başı küçük gruplar ya da tek tek müzisyenler müzik yapıyor. Mesela, diyelim ki ben gitarımı çıkarıp bir köşede çalmaya başladım; kısa bi süre sonra dinleyicilerim oluşuyo. Aralarında müzisyen varsa yanıma gelip katılanlar da oluyo. Bi bakmışsın tek kişi başlayıp dört-beş kişi bitiriyosun. Bi de bazen çevredeki öteki gruplardan ara veren ya da bitirenler filan da gelip katılıyo. İnanılmaz bişiy ağbi! Neyse işte, Frank'le çalmaya başladık. Önümde riıl buk var ya; adam açıyo bi parçayı, van-tuu-van-tuu-tri-for diyip başlıyo. Ben panikle ve rezil olma korkusuyla ilk kez gördüüm akorları bile nası bastım, o emprovizeleri nası çaldım inanamazsınız!"
Gerçekten de inanamadık. O kısacık yolculuk, küçük-küçük deneyimler (tam dönerayak Polonya'daki bi garda exchange'çi bi üçkağıtçıya kalan tüm parasını kaptırması ve yol boyunca kuru ekmek ve suyla yaşamış olması da dahil) O'nu nasıl da değiştirmiş, olgunlaştırmıştı. Gıpta ettik (yani kıskandık!). Orada, Polonyalıların alınmadığı bir otelde -söylediğine göre Varşova'nın en lüks otelinde- bedava denebilecek bir paraya kalmış, ıstakoz, havyar ve birinci kalite içkilerden sıkılmıştı!
Bizi daha çok ilgilendiren (ve sevindiren) şey ise başkaydı; TL cinsinden 10 (on) birime karşılık gelen bir parayla plaklar almıştı. O günlerde 10 Liraya okul kantinlerinde çay bile içilemiyordu. Parasının tümüne yakın bölümünü buna harcamıştı. Bizse plak başına 100 Lira vermeye hazırdık! Bu para birimlerinin yanında binlik ya da milyonluk hanelerin bulunmaması sizi, özellikle de genç okurları şaşırtmasın. 10 000 Liraya sorunsuz-sıkıntısız bir hafta yaşayabiliyor, bir akşam dışarıda yemek dahi yiyebiliyorduk.
"Davet ettim" dedi. "Uzakdoğu'ya kadar gidicekmiş; bi haftalığına buraya da uğrayacak. Bizi ve Türk müziğini çok merak ediyo. Hem, birlikte çalarız da; saksafoncuyla çalmak çok zevkli."
Fakültede aldığım derslerden dolayı Türk müziğini iyi bildiğimi düşünüyordum. Ancak Türkiye'deki müzik yaşamını ben de merak ediyordum. Geleneksel Türk sanat müziği, Türk halk müziği TRT yayınları dışında nasıl yaşıyordu? Halk Eğitim Merkezleri ve belediyeler bünyesindeki amatör korolar neler yapıyorlardı? Bir-iki büyük şehir dışında bu tür kurumlaşmalar var mıydı? Üç büyük şehirdeki senfoni orkestralarının, opera-balelerin (bizimkini az-çok biliyordum) repertuvarlarında neler vardı? Neye göre oluşturuluyordu?
İzleyici yoğunluğu/profili neydi? Bilmek istiyordum. Pop müziğe gelince, "bana göre" popüler kavramına en uygun tür olan "arabesk", kitle iletim araçlarındaki tüm yasakları delip sınırlarını genişletememesine karşın kabul görmeyi, iyi satmayı ve sektörleşme sürecini sürdürüyordu…
Yine "bana göre" müzikte Aşkın Nur Yengi ile başlayan "patlama" henüz gerçekleşmemişti; Serdar Ortaç'ın zeytini tabaktan yediği, Reha Muhtar'ın Atina'dan bildirdiği sıradan günlerdi. Dünya literatüründe yer alabilecek niteliklerdeki müzisyenlerden biri olan Fatih Erkoç'un "oynatmasına" da az kalmıştı. Uzan Ailesi'nin Magicbox-Star1'i belki de henüz fikir aşamasındaydı. "made in Turkey" clip olarak bildiğimiz tek şey ise uzun zaman önce Öztürk Serengil'in TRT televizyonunda hazırlayıp sunduğu "Gülünüz Güldürünüz" adlı programında Türkçe sözlü şarkılar için yaptığı komik şeylerdi. Vitamin, İzel-Çelik-Ercan, Ufuk Yıldırım, Beyaz, Cem Yılmaz, Uygur kardeşler (Meşhur olan ikisi), Hamdi Alkan v.b. büyük olasılıkla okuldaydılar. Tarkan belki Almanya'daydı. Ve yine büyük olasılıkla o günlerde tanınmış ve çoktan piyasada olan Barış Manço, Orhan Gencebay, Mazhar-Fuat-Özkan (devr-i eurovision'da MFO edildiler), Ferdi Tayfur, İbrahim Tatlıses, Sezen Aksu, Küçük Emrah, Küçük Ceylan, Mahsun Kırmızıgül dinleyip; Ferhan Şensoy, Levent Kırca, Nejat Uygur, Perran Kutman, izliyorlardı... Deniz Akel, Abdullah Oğuz kimbilir nerelerdeydiler? Savaş Ay foto muhabiriydi. Haaaa, Sadettin Teksoy'u da unutmayalım.
Özel TV kanalı enflasyonu henüz oluşmadığından Zenci komiserli ABD polisiye dizileri salgınlaşmamış, ancak Brezilya menşe'li pembe sabun köpükleri özelkanallara metastasları öncesi TRT televizyonlarındaki yerini almıştı. "Rating" kavramının ise dillerden ve "evlerden uzak" olduğu günlerdi.
"Caz" ise uzuuun yıllardır yapıla gelen bir müzikti. O güne dek yetişmiş olan caz müzisyenlerinden tanınmış birkaçı her şeye karşın birşeyler yapmaya çalışıyorlardı. Ve yine TRT vardı çok şükür! Küçücük bir çocukken dinlemeye başladığım Erol Pekcan programlarını radyoda sürdürüyordu. Kendi arşivindeki plaklarından (öldüğünde 5000'i aşkın LP'si olduğu söylenmişti) hazırladığı programları, sunuş üslubu çok keyifli ve bilgi vericiydi. Yavuz Aydar ve Şebnem Savaşçı'nın "Stüdyo Fm"i ise favorimizdi; bu program sayesinde pek çok müzik türü ve müzisyen tanıma şansımız oluyordu. Hülya Tunçağ ise "extreme" ve seçkinci olma çabasıyla hazırlıyordu programlarını. Çaldığı parçalar ve müzisyenlerle ilgili acayip açıklamalar yapıyordu. Kullandığı kimi sıfatları anımsadıkça hala çok eğleniriz. "TRT Hafif Müzik ve Caz Orkestrası": Müzik türlerinin "ağır", "hafif", "ciddi" v.b. olması birkaç yazının konusu olabilir. Ancak bu orkestranın adında "hafif müzik" ve "caz"ın "ve" bağlacıyla bağlanmış/ayrılmış olması, kurumun caz müziğine bakışını bir yanıyla göstermekte.
Cumhuriyet döneminin çağdaşlaşma ve batılılaşma hareketlerinde önemli roller üstlenen kurumlar vardı. TRT, 1975'de başladığı "Eurovision Song Contest" muharebeleriyle "rol"den çok bir "misyon" sahibi olmuştu! Ulusal dâvâmız, kendimizi kanıtlama şeyimiz haline gelen bu yarışma yurt sathında ilgi ve kabul gören önemli bir müzik hareketiydi. Türkiye müzik tarihi incelemeleri ve araştırmaları açısından trajik olgular, nabza göre şerbet şarkılar; şarkıcılar, ısmarlama besteci ve aranjörler, 90'lardaki medya dönemine dek 15 yıl boyunca gündemden inmediler. Ha, bir de "San Remo" öykünmesi yarışmalarla tanıştık o günlerde: "Altın Güvercin", "Altın Anten" gibi... Sonucu başından belli bu organizasyonlar ve tabii ki eurovision şarkı yarışması, besteci, aranjör, orkestra şefi, büyük orkestra gibi kavramları soktu hayatımıza. Pop müziğin yazıldığını, düzenlendiğini ve yönetilerek çalınıp-söylendiğini gördük, işittik. Plak kapakları ve kaset kartonetlerinde adlarını okuduğumuz Onno Tunç, Garo Mafyan, Attila Özdemiroğlu, Melih Kibar, Turhan Yükseler, Osman İşmen, Cezmi Başeğmez, Asım Ekren gibi Müzisyenleri tanıdık, feyz aldık; kimilerini idolleştirdik... (Farkında mısınız, müzikle ve müzik yaşamıyla ilgili her konu TRT'ye uğramadan edemiyor…)
Sonunda Frank geldi. Gelen Charlie Parker'dı sanki! Üzerimizde garip bir tedirginlik vardı. Kendi adıma birkaç şeyden ürküyordum; orta düzeydeki "frenkçem" Frank'le konuşmaya yetecek miydi? Müzik okuyordum ya, bu frenkler otantik şeylere çok meraklıydılar ya, kendi kültürleri dışındaki her şey de onlar için otantik ve ilginçti ya, hem de soru sormayı pek severlerdi ya! İşte bu bana, Türk müziği ve Türkiye'deki müzik yaşamıyla ilgili binlerce şey sorunca ben hangisine ne cevap verecektim? Tam da gününde gelmişti; burada yeni bir Club-Bar açılıyordu. Haftada bir gece çalmak için anlaşmıştık. Çok heyecanlıydık çünkü ilk kez bir klüpde caz çalacaktık. Frank'ın buraya gelmesinin sebebi olan arkadaşımızdan beklenen telefon geldi: " Ağbi, ......'da buluşalım. Frank akşam beraber çalalım dedi. Ama klüpten önce birkaç saat sokakta çalıp birbirimizin müziğine biraz alışalım diyo... 5'te orda olalım...". "Peki..."
Şehrin en işlek, gel-geçi en fazla yerlerinden biriydi buluşma yerimiz.Bu yüzden pek çok mağaza, cafe, fast food, büfe, banka şubesi vardı bu meydanda... Tanışma, çay içme ve neler çalacağımıza kara verme aşaması bir saat filan sürdü. Bu arada enstrumanlarımız ve frenkçe sohbet gereken ilgiyi çoktan görmüştü! Oturduğumuz cafenin sahibine -çekine çekine- burada bir şeyler çalmak istediğimizi, ama elektriğe ihtiyacımız olduğunu söyleyiverdik... hiç düşünmeden "tamam" dedi... Cafenin önüne uzatma kablosu geldi, amfiler çalıştırıldı, akortlar yapıldı... ve... çalmaya başladık!... Aslında biraz utanıyorduk, ama, olsun çalıyorduk işte!... Öteki cafe ve pastanelerde oturan, gelen-geçen insanlar gülümseyerek bizi dinliyorlardı! İlk iki parçanın ardından rahatlamıştık; hemen önümüzde açık duran gitar kutusuna bozuk para, kasa fişi, birkaç satır not yazdıkları kağıtları atan anne-babaların çocukları da bizi ilgi ve merakla dinliyor, gençlerin kimileri ufak-ufak dans ediyordu...
Amfiler bir anda susuverdi!.. Frank ve vurmalı, mikrofonsuz olduğu için devam ediyorlardı. Sonradan anladık ki cafenin sigortaları atmış!... Onarılmasını beklerken öteki mekanlardan, hatta bir de banka şubesinden teklifler gelmeye başlamıştı! Herbiri bize elektrik vermek istiyor, kendi yerlerinin önünde çalmamız için ısrar ediyorlardı... Elektriğimiz geldi... Devam ediyorduk ki üniformalı bir Belediye Zabıtası belirdi; Frank'in burnunun dibine dikildi... Biz beş kişiydik. Ama, hafif kırlaşmış saçlarıyla en yaşlımız olduğu için, zabıta, O'nun şef olduğuna karar vermişti sanırım. Kovboy filimlerinden biliriz; atının üzerindeki kızılderili, hiç kıpırdamadan, ifadesiz, donuk bir yüzle elini başının hizasına kaldırır ve birşeyler söyler... Bizim zabıtamız da tam tamına bu ifadeyle Frank'e "kes!... kes!..." diyordu. Hiçbir şey anlamayan Frank gülümseyerek çalmayı sürdürüyor, neredeyse sessiz denebilecek kadar hafiflemiş olan bizlere başını ve sopranosunu sallayarak "hadi!... hadi!..." der gibi hareketler yapıyordu. İfadesiz zabit, daha gür bir sesle "hşşşşşşşt! kes dedik lağn!" deyince hepimiz sustuk. Zabit, Frank'e "burda çalmak için kimden izin aldınız?" diye gürledi. "kafenin sahibinden" dedim, "elektriği de O verdi bize". "ben ona soruyom, sen niye cevap veriyon?" dedi. " o Amerikalı. Türkçe anlamıyor" dedim. Birkaç saniye susuştuk... O anda iki de polis memuru geldi. Hep birlikte, izinsiz burada çalamayacağımızı anlattılar. Zabit, afişimizin nerede olduğunu, polis memuru ise içinde kırmızı renk olup olmadığını sordu. "Yok" dedik, "Afişimiz yok.". İzin için ne yapmamız gerektiğini sorduk. Semtin karakoluna başvurmamız gerektiğini, hepimizin ikametgah, nüfus sureti, ikişer fotoğraf götüreceğini, afişimizin ve söyleyeceğimiz şarkıların sözlerini götüreceğimizi söylediler. "Biz şarkı çalmıyoruz, caz çalıyoruz. Yani söz yok… Nota olur mu?" dedik. "Söz"de ısrar ettiler. Bu sırada, küçük oğlu omzunda, daha küçük olanı önündeki bebek arabasında olan bir dinleyicimiz polis memurlarıyla tartışmaya başladı. Herkesin çok memnun olduğunu, niçin böyle bir şey yaptıklarını sordu. Polis memurları "şikayet var!" dediler. Biz de şaşırmıştık... Çevrede bulunan hemen hemen herkes "şikayet var" sözünü alkışlarıyla protesto etmeye başladı. Polis memurları kalabalığı dağıtmaya başladığında bizler toparlanmaya başlamıştık. "Olay" büyümeden cafe sahibine ve çevredekilere teşekkür edip oradan ayrıldık...
Zabit ve polis memurlarıyla aramızda geçen konuşmaları Frank'e anlattıktan sonra (ve hiçbirimiz ikametgah ve nüfus suretinin İngilizce karşılıklarını söyleyemeden) bu konuyu bir daha hiç konuşmadık. Ha, bir de korktuğum başıma gelmemişti. Türk müziği ve Türkiye'deki müzik yaşamıyla ilgili ne bana ne de ötekilere hiçbir şey sormadı. Burada kaldığı bir hafta içinde evde, kampüsteki müzik klübü odasında ve club-barda birlikte epeyi çaldık. "Biz-bize" eğlendik, keyif aldık...
Tavsiye Et ♫
Yorumlar
Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.
Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.
