Yazılar

MahvolmuşSayı: - 28.06.2006

(sarah kane üzerine bir deneme)

“Fiziksel ve duygusal şiddeti ele aldığı oyunlarıyla tiyatro dünyasını sarsan, İngiltere’nin ünlü oyun yazarlarından Sarah Kane, hastanede asılmış olarak bulundu”

“…………28 yaşındaki Kane’in arkadaşları, ünlü yazarın yaşama bakışının kendisini zaman zaman depresyona soktuğunu ve bunun intihar etmesine yol açmış olabileceğini söylediler.” (1)

Sarah Kane. Belleğimde ondan geriye kalan sadece gazetede gördüğüm resmiydi. Sarışın, sevimli genç bir kadın fotoğrafı! Bir yıl sonra kütüphanede tiyatro metinlerinin olduğu bölümünde gezinirken, “Blasted” isimli bir kitap gözüme çarpmıştı. Kitabın kapağındaki fotoğrafta gözleri oyulmuş orta yaşlı bir adamın kanlar içindeki acı dolu yüz ifadesi yer almaktaydı. İrkildim. Kral Lear’a benzettim adamı. Acaba yazarı kimmiş diye bakarken “Sarah Kane” ismini gördüm. Birkaç kez tekrarladıktan sonra gözümün önünde beliren fotoğrafta gazete küpuru canlandı. Bu intihar eden ünlü İngiliz oyun yazarıydı.

Kitabı bir solukta okudum. Ancak okudukça gözlerim fal taşı gibi oluyordu. Savaşın korkunçluğunu öylesine yoğun şekilde ve sizi şoktan şoka sokarak anlatan bir oyundu ki bu bir solukta okuyup bitirmiştim. Oyun, Leeds’te Bosnalıların kaldığı bölümde, bir otel odasında geçmekteydi. Odada 20 li yaşlarında Cate isimli genç bir kız ve Ian isimli aslında kiralık katil olup gazeteci olduğu sanılan 45 yaşlarında bir adam bulunmaktaydı. Bir süre sonra odaya bir askerin girişi ve ardından birbirini takip eden olaylar gelişmekteydi.

Şiddetin her boyutuyla yaşanması, savaşın ürkünçlüğü ve mahvolmuş bir dünyanın tüyler ürperten dokunuşuydu bu. Bu dokunuşun güzelliği ise içinizi acıtan duyarlılığındaydı. Çaresizlik, bu çaresizliğin tükettiği ruhlar; tanrısız ve sevgisiz bir dünyada vahşetin içindeki bir savaş. "Mahvolmuş" sözcüğü kulaklarınızda çınlıyordu sanki; gözleri bir asker tarafından emilerek kör edildikten sonra tecavüze uğrayan Ian’ın çığlıkları ve açlıktan ölü bir bebeği mezarından çıkarıp yemesi sahnesi canlanıyordu kafanızda.

“Oyunda takip eden olaylar, Bosna’nın maruz kaldığı acıları yansıtmaktadır. Kane hem kurban hem de katilin görüş açılarını birlikte kullanmıştır” (2)

Oyunu okurken dünyanın herhangi bir yerinde herhangi bir savaş anlatılıyor hissine kapılmıştım. Bu Sheakspeare’in oyunlarında tattığımız evrensel olma özelliğinden kaynaklanırken yanı sıra belleğimin kaypak bir zeminde olmasındandı belki de. Daha dün olanları hatırlamakta güçlük çekiyordum. Kimlik kaybı?

“Modern tiyatroya gelince... İnsanoğlunu –türlü nedenlerden kaynaklanan- kimliksizliği ile yüzleştirmenin ve bu kimlik yitimini sorgulamanın da, tiyatro sanatının temel yönelimlerinden birine dönüştüğüne tanık olmaktayız.”(3)

Yanıbaşımızda yaşanan bir savaş ve bu savaşı çoktan unutmuş bir bellek.

“Blasted” okumam sonuna gelmişti.
Kitabın arkasına baktım. Orada Sarah’nın İngiltere’de son yıllarda akım haline gelen “New Writing” in öncülerinden biri olduğu ve biçemine ilişkinse diyalog yazmada “Flint flame” tekniğini kullandığı vurgulanıyordu. Oyunun diyalogları kısa, vurucu, alev gibi yanıp sönmekteydi. Aynı zamanda matematiksel ve absürdtü.

“Ian: Ne oldu şimdi?

Cate: Bayıldım mı?

Ian: Bu gerçek miydi?

Cate: Her zaman olur

Ian: Ne, Hastalık nöbetleri mi?

Cate: Babam geri geldiğinden beri...

Ian : Öldün sandım

Cate: Onun gibi birşey

Ian: Bir daha yapma, beni korkutuyorsun kahrolası

Cate: Çok baygın kalmadım

Ian:Ya ayılamasaydın

Cate: Bilmem öyle kalırdım

Ian: Buna dayanamam

Cate: Neye

Ian: Ölüme, var olmamaya” (4)

Kendi kendime: "Sarah ölüme evet dedi ama varolmamaya o da Ian gibi dayanamıştı" dedim çünkü öldüğünde çağdaş tiyatro edebiyatına 4 oyun armağan etmişti: Blasted, Phaedra’s Love, Cleansed, ve Crave.



Kaynaklar

1.Hürriyet Gazetesi, 24 Şubat 1999

2.Ian Fisher’in web sayfasından, www.ianfisher.com/kane.html

3.Cemal, Ahmet, “Tiyatroda Bir Kimlik Arayışı Çözümlemesi”,Cumhuriyet
Gazetesi, 17.5.2001

4.Sarah Kane, Blasted & Phaedra’s Love, Methuen Drama, London 1996

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.