Yazılar

"Bağlamanın perdelerinde gezinerek kendimi ve kendimce de dünyayı keşfettim"Sayı: 1376 - 06.02.2012

  
Uzun yıllar öğretmenlik yaptığını biliyoruz, nerelerde görev yaptın, nereleri gezdin?  
 

1962 Çewlik(Bingöl) - Darahênî (Genç) doğumluyum. Öğretmenliğim; 1983-1987 Kayseri, 1987-1989 Adıyaman-Besni 1989-1999 Çewlik-Darahênî ve 1999 dan 2009'a kadar Mersin'de geçti. Yaklaşık 26 yıl süren öğretmenliğimin 4-5 yılını müzik öğretmeni, geri kalan kısmını sınıf öğretmeni olarak yaptım. 

Gördüklerin...
Öğretmenliğim süresince farklı kültür, iklim,coğrafi ve ekonomik yapıda olsa da gördüklerim 'çocuklar'dı. Tüm saflığı, berraklığı ve haylazlığıyla 'çocuklar'.

Bağlama nerden çıktı? 
Çok klasik olsa da; müziğe ilkokullu yıllarda ilgi duyduğumu, sıkça şarkı-türkü dinleyip söylediğimi hatırlıyorum. Bağlama ile tanışmam ortaokulun sonlarına rastlar. Bir tanıdıktan, teknesinin bir bölümü kopmuş, üzerinde 1-2 tel olan bir bağlama elime geçmişti. O yllarda (1973-1974) çevremizde bağlama çalan yoktu. Bağlamanın perdelerinde gezinerek kendimi ve kendimce de dünyayı keşfettim. 

Zazaca şarkılar besteliyorsun ve bir taraftan da bilinmeyen anonim şarkıları gün ışığına çıkarıyorsun. Popülerleşme ihtimali zayıf bir iş yapıyorsun yani. Nedir bunun getirileri ve götürüleri, bu çalışmalara devam edecek misin? 
Zazakî'nin yaşaması ve kültürel zenginlikte etkili yerini almasını elbette isterim. Ama dünyada mevcut egemen sistem göz önüne alındığında dil anlamında popülerleşme ihtimali tabii ki zayıf görünüyor. Varsayım da olsa 100 yıl sonra dünyada İngilizce, İspanyolca ve Çince olmak üzere üç dilin kalacağı konuşuluyor. Dil yaşadıkça ve geliştikçe müziği de besleyecektir. Zazakî müziğin ise popülerleşme şansının daha fazla olduğunu ve bunun müziğin seviyesiyle de ilintili olduğunu düşünüyorum. Bugün olmasa da kültür ve sanatın hakettiği yeri aldığı bir Türkiye'de Zazakî müzik de gereken ilgiyi sanırım görür. Müzik benim için bir ölçüde kendimi ifade etme biçimidir. Anadilimle yaptığım müzikte kendimi daha iyi ifade ettiğimi düşünüyorum. Bu çalışmalarımı geliştirerek, genişleterek sürdürmek istiyorum. 

Etnik karakterli müzik denilince akla ilk gelen fiillerden biri 'derleme'. Türkiye'de cumhuriyetin ilk yıllarından beri kimliksiz hale getirme politikalarının bir uzantısı olarak Kürtçe, Zazaca şarkılar Tükçe sözlerle derlenmiş. Buna dönük bir çalışman var mı? 
Türk Halk Müziği'nde Kürt Kültürü (Müziği)'nin etkisi çok açık. TRT Repertuarında Türk Halk Müziği adına kaydedilmiş yüzlerce Kürtçe (Kurmanca-Zazaca) eser bulunur. Son yıllarda bu şarkıları tekrar orijinal dili ile düzenleme çalışmaları var.  Fakat ilginçtir; çevre illerde yüzlerce eser ''sözleriyle'' Türkçeleştirildiği halde Bingöl ve çevresinden Türkçeleştirilen fazla eser yoktur. Başlıca bilinen; Bingöl Dört Dağ İçinde (Delilo) dışında eser sanırım yok.  Yıllardır söylenegelen fakat fazla yaygınlaşmamış veya günyüzüne çıkmamış büyük bir kaynak mevcut. Bunları toparlayıp düzenlemek, kayıt altına almak gerekiyor. Bu yıl ilkbaharda çalışmaları yoğunlaştırmayı düşünüyorum. 

Albüm var mı yakın gelecekte?
Bestelerimden oluşan bir albüm düşüncem var, bu yıl içinde gerçekleştireceğimi umuyorum. 

Şimdiye dek nerelerde konser verdin, dinletiler yaptın?
Çeşitli etkinliklerde dinletilerim oldu. İlk konserimi 2011 mayısında Mersin'de verdim. 

Tepkiler nasıldı?
Ne kadar objektif olur bilmiyorum; bana ulaşan eleştiriler oldukça olumluydu. Kişisel beğeni ölçülerime göre de başarılı buluyorum. 

Seni merak edip dinlemek isteyenlere ne önerirsin?
Youtube üzerinden şarkıların bir kısmına ulaşabilirler.  

Zazaca, çok bilinen, gündelik hayatta çok kullanılan bir dil değil bildiğim kadarıyla, dolayısıyla Zazaca diriltiliyor diyebilir miyiz? Nedir Zazaca'nın durumu?
UNESCO'nun 2009 raporlarına göre Zazaca, kaybolma riski taşıyan diller arasında gösteriliyordu. Bu konuda duyarlı insanların yıllardır yaptığı çalışmalar sonucu kitaplar (öykü, hikaye, roman, masal, şiir), 3 ayda bir yayımlanan Vate adlı dergi, Şewçila adlı dergi ve 15 günde bir yayımlanan Newepel adlı gazete okuyucuları ile buluşmaktadır. Yeterli olmamakla birlikte bu çalışmaları gelecek adına umut verici olarak görüyorum. Bu alanda televizyon önemli bir işleve sahiptir. Zazaca yayın yapan bir televizyonun eksikliği hissedilmektedir. Çeşitli televizyon kanallarının günün belli saatlerinde yaptığı yayın yeterli olmamaktadır. 

Kürtlük - Zazalık ayrımı...
Yıllarca Kürtlerin varlığı devlet politikası olarak yok sayıldı. Şimdi ise bir yanda resmi ağızlardan Kürtlerin varlığı kabul edilirken (ve bu Türkiye kamuoyunda da genel bir kabul gördü) ''biz Kürt değiliz, Zazayız'' diyen bir kesim de söz konusu. Bu görüş devletten teşvik ve destek görüyor. Her şeye rağmen dile (Zazaca'ya) yönelik duyarlılık gösteren tüm samimi çaba ve emeği önemsiyorum. 

Bakan İdris Şahin, terörün tuvalin içinde bile gizli olabileceğini söyleyerek şimdi sıranın sanatçılarda olduğunun sinyallerini verdi. İlerici sanatçılar iktidarlar tarafından pek sevilmezler doğal olarak. Sanatla uğraşanlar bu sistem içerisinde nerde durur? 
Böyle lafları sıkça duyduğumuz için şaşırmadım; yalnız, bir bakanın ağzından çıkıyor bütün bu kelimeler; dolayısıyla barışın önünde engel olmaktan başka bir işe yaramayacaktır. Kimse bu laftan sonra yazdığından, çizdiğinden, söylediğinden vazgeçecek değil.  Daha önce bu tür gafları yapanlar sonradan ya özür diler ya da ''yanlış anlaşıldım'', ''istemeden amacımı aştım'' gibi açıklamalarda bulunurdu. Demek ki bakan bunu bilerek yaptı. 

Yakınlarda olacak konserinden bahseder misin? Neler seslendireceksin
28 Ocak 2012 Cumartesi, saat 18.00'da Akdeniz Belediyesi Konferans Salonu'nda konserimiz var.  Seslendireceğim dêyir/klamlar:Kerr û lal, Ti çi pawênî, Ga ho vêrnîd, Darahênî, Evdalo, Ceylon, Bîyo vila, Efo berzi, Hewê çendina, Tu xêr hatî, Mi bênî, Ax lê lê hevalê, Hella yella, Narîna mi.  Serhat Hemdem kaval, Serdar Türkmen klasik gitar, Welat Danış perküsyon çalacak Hivda Gökel de vokal yapacak.  

Son birşeyler... 
Teşekkür ediyorum. Ve diyorum ki; ''Ziwan dadî, sey şit dadî helal û weşo'' (Ana dili, ana sütü gibi helal ve güzeldir)    

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.