ISSN: 1301 - 3971
Günün Mesajları
♪
Cumhuriyetimizin kurucusu ulu önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarını saygı ve minnetle anarken, ülkemiz Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100. yılını en coşkun ifadelerle kutluyoruz.
Mavi Nota - 28.10.2023
♪
Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Müzik Bölümlerinin Eğitim Programları Sorunları
Gülşah Sargın Kaptaş - 28.10.2023
♪
GEÇMİŞ OLSUN TÜRKİYE!
Mavi Nota - 07.02.2023
♪
30 yıl sonra karşılaşmak çok güzel Kurtuluş, teveccüh etmişsin çok teşekkür ederim. Nerelerdesin? Bilgi verirsen sevinirim, selamlar, sevgiler.
M.Semih Baylan - 08.01.2023
♪
Değerli Müfit hocama en içten sevgi saygılarımı iletin lütfen .Üniversite yıllarımda özel radyo yayıncılığı yaptım.1994 yılında derginin bu daldaki ödülüne layık görülmüştüm evde yıllar sonra plaketi buldum hadi bir internetten arayayım dediğimde ikinci büyük şoku yaşadım 1994 de verdiği ödülü değerli hocam arşivinde fotoğraf larımız ile yayınlamaya devam ediyor.ne büyük bir emek emeği geçen herkese en derin saygılarımı sunarım.Ne olur hocamın ellerinden benim için öpün.
Kurtuluş Çelebi - 07.01.2023
♪
18. yılımız kutlu olsun
Mavi Nota - 23.11.2022
♪
Biliyorum Cüneyt bey, yazımda da böyle bir şey demedim zaten.
editör - 20.11.2022
♪
sayın müfit bey bilgilerinizi kontrol edi 6440 sayılı cso kurulrş kanununda 4 b diye bir tanım yoktur
CÜNEYT BALKIZ - 14.11.2022
♪
Sayın Cüneyt Balkız, yazımda öncelikle bütün 4B’li sanatçıların kadroya alınmaları hususunu önemle belirtirken, bundan sonra orkestraları 6940 sayılı CSO kanunu kapsamında, DOB ve DT’de kendi kuruluş yasasına, diğer toplulukların da kendi yönetmeliklerine göre alımların gerçekleştirilmesi konusuna da önemle dikkat çektim!
editör - 13.11.2022
♪
4bliler kadro bekliyor başlıklı yazınızda sanki 4 bliler devre dışı bırakılmış gibi izlenim doğuyor obür kamu kurulrşlarında olduğu gibi kayıtsız şartsız kadroya geçecekler yıllardır sanat kurumlarımızı sırtlayan bu sanatçılarımıza sınav istemek yapılacak en büyük kötülüktür bilginize
CÜNEYT BALKIZ - 12.11.2022
Tüm Mesajlar
Anket
Destekleyenlerimiz
Yazılar
Müzik dinlemek için emek sarf etmek gerekir...Sayı: 962 - 08.03.2010
Bugün 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü. Şimdi size tarihsel geçmişini anlatmayayım izninizle. Ama önemsediğim bir gün. Eski doğu bloğu ülkelerinde bugün ve yarın resmi tatil ilan edilmiştir. Bu da emeğe ne kadar değer verildiğinin bir göstergesi oluyor kuşkusuz.İşte Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nde sizlere başka bir pencereden, emek sarf etmeniz gereken bir konudan söz etmek istiyorum.
Müzik dinlemek için emek sarf etmeniz gerektiğini düşünüyorum.
Toplum olarak, müzik dinlerken yaptığımız en temel hatanın, önce ritme sonra melodiye odaklanmak olduğunu düşünüyorum. Önce ritme sonra melodiye odaklanınca müziğin o kısmını analiz etsek gam yemeyeceğim ama o da yok. İlk kez dinlediğimiz bir müzik parçasının melodisini ıslıkla çalacak kadar kulağımız iyidir de, melodiyi çalan baskın enstrümanı bile kesinlikle hatırlamayız. Nerede kaldı çok sesliliği tamamlayan diğer bileşenler. Bu kadar melodiye odaklı bir dinleme biçimi yıllar içinde iyice aza kanaatkâr hale getirmiştir bizi. Tek bir enstrümanla yapılan berbat bir kaydı, dandik bir mono teypten, yaptığımız başka bir işin yanı sıra dinleyip, adına müzik dinlemek demişizdir yıllarca.
Oysa iyi müzikte emek vardır ve o emeği algılayabilmeniz için, sizin de emek sarf etmeniz gerekir. Sarf edilecek emek, müzik zevkimizin gelişmesi olarak dönecektir size, unutmayın!.
İşte bunun için size somut öneriler:
1) Melodiye hemen kanmayın, ya da tersine olumsuz etkilenmeyin. Bakın bakalım geri planda neler var. Tüm sesleri algılamaya, neyle çalındıklarını tahmin etmeye, nasıl çalındıklarını hayal etmeye çalışın. Besteci düşük sesle nakış gibi güzellikler işlemiş belki arkada, haberiniz yok. Bu yöntemle, özellikle Klasik Batı Müziği' nden, tanınmış birkaç eseri olsun dinleyin mutlaka. Kulağı çok sesliliğe, çok enstrümanlılığa alıştırmanın en iyi yolu, çok sesli müziğin en iyi örneklerini dinlemektir. Müzik kültürümüze biraz ters de gelse kulağı eğitmek için katlanmalıyız. Aslında ilk ve orta öğretimde Klasik Batı Müziği bestecilerinin hayatlarını ezberletmeye harcanan zamanda eserleri dinletilseydi, hepimizin müzik zevki, çok daha gelişmiş olurdu.
2) Melodi zevkinizi sorgulayın. Niye bunun melodisi güzel geliyor kulağınıza da diğerinin ki çirkin geliyor. Bunun üzerinde düşünün. Bakın size şöyle yardımcı olayım. Özellikle yerli müzikler içinde sevdiğiniz melodilerin ortak özelliklerini düşünün, çoğunun çok benzer melodiler olduklarını göreceksiniz. Türk Sanat Müziği' nde o kadar makam( melodinin biçimsel kalıbı) vardır. Dönüp dolaşıp 4 tane makamı dinleriz. Nihavend, Hicaz, Kürdilihicazkar, Muhayyerkürdi. Bunların haricinde Hüzzam ve Uşşak’ ı birazcık da Rast’ la Segah’ ı severiz ama ağır gelirler. Diğerleri iyice ağır gelir. Halk Müziği' ndeyse yöre seçeriz. Ama daha da önemlisi enstrüman seçeriz. Anadolu insanında saz takıntısı oluşmuştur. Kolay benimsemezler diğer enstrümanları. Halk Müziği' nin asıl enstrümanı, tabii ki sazdır ama sazla yapılan her müzik de, Halk Müziği değildir ki. Diğer Yerli Müzik diye nitelendireceğim, Hafif Müzik' ten, Arabesk' e, Fantezi' den, Özgün' e, İthal kökenli, Yerli Pop ve Yerli Rock’ ın hepsinde de benzer melodi motiflerinin peşinden gittik yıllardır. Alpay’ ın yorumuyla ünlenen, Bora AYANOĞLU’ nun, 40 yıl kadar önce bestelediği “ LA-SOL-FA-Mİ” diye 4 notanın üstüne kurulmuş bir Fabrika Kızı vardır ki hepimiz severiz. Ama yukarıda saydığım müzik türlerinin hepsinden sayısız beste (!) yapılmıştır bunu taklit eden. Biraz bu gözle dinleyince bir sürü örnek bulacaksınız. Burada benzerlik; notası, notasına değildir tabii ama araya bazı motifler konsa da, “ karar notası” dediğimiz genellikle kendisinden sonra durak gelen notalar bu 4 notadır.
Yani şunu demek istiyorum ki; Fabrika Kızı’nın melodisi 8’lik ölçüde;
LA, LA, LA, LA, LA-, LA, LA
SOL, SOL, SOL, SOL, SOL-, SOL, SOL
FA, FA, FA, FA, FA-, FA, FA
Mİ, Mİ, Mİ, Mİ, Mİ-, Mİ, Mİ
iken, taklit parçanın notalarının, ilk bakışta farklı gibi görünen
LA –Sİ –DO –Sİ –LA –SOL –LA
SOL -LA –Sİ –LA –SOL –FA –SOL
FA –SOL – LA –SOL –FA –Mİ –FA
Mİ -FA –SOL –FA –Mİ –RE –Mİ
şeklinde olması hiçbir şeyi değiştirmez. 4 nota grubunun da, başlangıç ve bitiş notaları Fabrika Kızı’ yla aynıdır. Ritmi, tempoyu değiştirmek de eserin özünü değiştirmez.
Bu gibi taklit eserlere, prim vermeyin.
3) Daha önce bahsettiğim harmonik notaların birlikte yarattığı uyum hissinden dolayı sevilen melodiler harmoniğine doğru giderler genellikle ve biz bu gidişi hissettiğimiz için sevdiğimiz melodiler; ilk dinleyişte bile devamını getirdiğimiz melodilerdir. Yani uyumu severiz, bilineni severiz daha çok. Ancak belirsizlikte de bir güzellik vardır. Hatta bazen uyumsuzlukta da. Caz müziği, işte bunun için güzeldir. Sıkılsanız da mutlaka ama mutlaka biraz caz müziğine alıştırın kulaklarınızı. Karşılığını alırsınız.
4) Türk Sanat Müziği' nde de kulaklarınızı yukarıda bahsettiğim dörtlünün dışındaki az bilinen makamlara alıştırın. Klasik Türk Musikisi' nin ağır Osmanlıca güfteleri de olsa fark etmez. Bilmediğimiz yabancı dillerde şarkı dinlemiyor muyuz sanki. Ya da sözler “ Manda yuva yapmış söğüt dalına, yavrusunu sinek kapmış amanin.” şeklinde olunca güfteli eser sınıfına giriyor mu? Söze fazla anlam yüklemeden, yalnızca insan sesini, ilave bir enstrüman olarak düşünün. Çünkü o sözler farklı şeyler anlatıyor olsaydı da muhtemelen biz onları yine sevecektik. Emin olun çok az eserin sözleri müziğiyle birleşik ve değiştirilmez cinstendir. Yalnız insan sesinin de azıyla yetinmeyin, daha iyisini talep edin. Eseri, en iyi bestecisi seslendirir palavrasına da inanmayın.
5) Enstrüman soloları dinlemeyi ve izlemeyi ihmal etmeyin. Enstrümanların özelliklerini farklı tınılarını, çalınırken verilen emeği, farklı icra yöntemlerini algılamaya çalışın. Ancak izlemek için TV’ yi tercih etmeseniz, iyi olur. Gitarın göbek deliğinde başlar, orada da bitirirler yayını. Sol elle de birşeyler yapıldığının farkında değil bence yönetmenler. Müzik zevkinizi daha fazla geliştirmek için, en iyisi vakit ayırıp bir çalgı çalmayı öğrenmek. Çalgı; çok da güzel bir yoldaştır.
Bu yazımla, müziğe daha bilinçli dinlenilmesine, daha yetkin bir gözle bakılmasına, bir nebze olsun katkı sağlayabildiğimi umuyorum.
Çarşamba günü görüşene değin esen kalın…
Müfit Semih Baylan
Editör
Tavsiye Et ♫
Yorumlar
Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.
Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.
