Yazılar

Kristal BaschetSayı: 462 - 25.12.2007

Kristal Org olarak da bilinen camdan yapılmış müzik enstrümanlarından biri de Kristal Baschet´tir. 1952´de Fransız enstrüman yapımcıları Barnard ve Francois Baschet tarafından müzikte alışılmışın dışında yeni tını arayışları sonucunda üretilen enstrüman 54 adet cam çubuk ve bu çubukların bağlandığı metal ve ahşap bir gövdeden oluşur. Müzisyenin ıslak parmaklarıyla cam çubuklara sürtmesiyle oluşan titreşim metal çubuklarla ağır metal gövdeye aktarılır. Cam çubukların değişik uzunluklardaki boyları, enstrümandan farklı notalar elde edilmesini sağlar. Gövdede oluşan sesin yükseltilmesi metal gövde üstüne oturtulmuş ahşap bloğa tutturulan özel olarak üretilmiş fiberglas koniler ve alev şeklinde kesilmiş büyük metal levha yardımıyla tamamen akustik olarak yapılmaktadır. Bu metal levha pedalla kontrol edilerek sesin titreşimi uzatılabilmektedir. Enstrümanın sağ tarafında yere doğru sarkan parçalar da yüksek frekanslı ince notaların sesini yükseltmeye yaramaktadırlar.

Sesi cam armonikaya benzemekle birlikte çalış şekli ve yapısının farklı olmasından dolayı farklıdır. Ses cam armonikada olduğu gibi camda değil, camın titreşiminin aktarıldığı gövde tarafından üretilir. Enstrümanı çevreleyen bir yapı olmadığı için müzisyen kolayca erişebildiği metal gövde ve çubuklara elleriyle müdahale ederek değişik sesler çıkarabilmektedir.

Kristal Baschet bu dönemde popüler olmaya başlayan elektro-akustik müzik enstrümanlarının aksine, tamamen akustik olan ve hiçbir yerinde elektrik kullanılmayan ender değişik enstrümanlardandır. Tasarımı ve hayata geçirilişi sırasında ses üreten malzemeler üstünde çok uzun süren ayrıntılı çalışmalar ve deneyler yapılmış ve sonuçta çalış ve tını açısından daha önceki hiçbir enstrümana benzemeyen bir enstrüman ortaya çıkmıştır. Günümüzde enstrümanın 4,5 ve 5 oktvalık iki değişik tipi bulunmaktadır.

Francois Bayle, Thomas Bloch, Michel Deneuve, Luc Ferrari, Guy Reibel, Etienne Rolin, Toru Takemitsu, ve Michel Redolfi Kristal Baschet´i kullanan kompozitörlerdendir.

Baschet kardeşlerin, Kristal Baschet dışında metal çubuk, çerçeve, ses yükselten koniler ve tellerden yapılmış 14 değişik ses heykelinden oluşan ses deneyleriyle eğitime yönelik “structures sonores”´si pedagoglar tarafından ilgiyle karşılanmış ve Fransa´da bir çok okulda eğitim amaçlı olarak kullanılmıştır. Ayrıca Baschet kardeşler, ses üreten gövdesi hava yastığındanyapılmış, kolayca taşınabilen şişme gitarın da yaratıcısıdır.

Kristal Baschet´tan bahsederken enstrümanı en çok çalan ve bilinmesini sağlayan önemli bir müzisyenden de söz etmek gerek. Strasburg Üniversitesi Müzikoloji bölümünden mezun 1962 doğumlu Thomas Bloch cam armonika, ondes martenot ve kristal baschet gibi az rastlanan müzik enstrümanlarıyla 40 değişik ülkede 2500´ün üstünde konserde ve seksenin üstünde albümde çalmış bir müzisyendir. Eşlik ettiği en önemli müzisyenler arasında Radiohead, John Cage, Jean Michel Jarre ve Tom Waits de bulunmaktadır. Klasik müzikten pop müziğe, film müziklerinden bale ve tiyatro müziklerine kadar pek çok değişik türde müziğe eşlik etmiş olan Thomas Bloch 2006´da Oscar ödüllü “The March of Penguins” filminde Kristal Baschet çalmıştır

Kaynak: http://www.kirkiki.net/ArticleDetail.aspx?artID=396

Yazıyı Tavsiye Et ♫

Yorumlar

Bu yazıya henüz yorum yapılmadı.

Yorumları okumak yada yorum yazmak için sisteme giriniz.